Χίλιες και Μία Ιστορίες – Κριτική

Ποιά είναι η πραγματική ιστορία της Σεχραζάντ; Τί σημαίνει να λες ιστορίες για χίλιες και μια νύχτες; Πως είναι κάθε νύχτα να ξημερώνει την αυγή του τέλους της δικής σου ιστορίας; Ποιος άνθρωπος μπορεί να σταματήσει την εξουσία του Σουλτάνου; 

Ο Μάικ Κέννυ, διασκευάζει τις περίφημες «1001 νύχτες», και παραδίδει, μέσα στις ιστορίες της Σεχραζάντ, μια ιστορία αξιοπρέπειας και αυτογνωσίας. Η Σεχραζάντ, θα μείνει ζωντανή, χίλιες μέρες, χάρη στις χίλιες ιστορίες που θα σκαρφιστεί να εξιστορήσει στον Σουλτάνο, όμως η αυγή της χιλιοστής πρώτης, θα την βρει αποφασισμένη να αρνηθεί αυτόν τον καταπιεστικό ζυγό, παρά το υψηλό τίμημα. Οι έννοιες που βρίσκονται πίσω από τις ιστορίες της Σεχραζάντ, οι ανθρώπινες επιλογές, κι η ουσία του αυτεξούσιου και αυτοδιάθετου, είναι ζητήματα που στο νεαρό κοινό θα χρειαστεί αρκετή συζήτηση για να αποκωδικοποιήσουν. Ωστόσο, η σκηνοθεσία της Βάσια Ατταριάν και Μυρτώ Μακρίδη, προσεγγίζει με σταθερές εικόνες και επαναλαμβανόμενα μοτίβα τα ζητήματα που θίγονται.

Το leitmotiv της εκτέλεσης της Σεχραζάντ, με το χαρακτηριστικό μουσικό τόνο σε συνδυασμό με τον φωτισμό που συνοδεύει την αυγή, χτίζουν το μονοπάτι της ενηλικίωσης της Σεχραζάντ αλλά και της ουσιαστικής διεκδίκησης της ζωής της. Η τελευταία σκηνή του έργου με όλους τους υπηκόους να στηρίζουν την απόφαση της και να την συμμερίζονται, είναι μια μεγαλειώδης και συγκινητική εικόνα, που δηλώνει απερίφραστα τι σημαίνει αλληλεγγύη. Η σκηνοθεσία όπως και το ίδιο το κείμενο του Κέννυ δεν «μασούν» τα λόγια τους, διαδηλώνοντας τα κακώς κείμενα της εξουσίας του Σουλτάνου, χωρίς να ωραιοποιούν ούτε στιγμή την καταπιεστική και τυραννική του διακυβέρνηση, που στηρίζεται στο φόβο. Ο μονόλογος της Σεχραζάντ, που έρχεται με απλότητα και ειλικρίνεια, απογειώνεται από την ίδια απλότητα με την οποία όλος ο θίασος γονατίζει μπροστά μας, μια εικόνα ταυτόχρονα σφοδρή και αναπάντεχη. 

Υπάρχει μια «glossy» αισθητική, δηλαδή, τα σκηνικά και τα κοστούμια και τα θεατρικά αντικείμενα, θυμίζουν δυσδιάστατη εικονογράφηση, και ταυτόχρονα, δεν υπάρχει τίποτα το αιχμηρό σαν σχήμα, εκτός από το σπαθί του δήμιου. Ιδιαίτερα όμορφο και εύστοχο το κοστούμι και η παρουσία της χελώνας επί σκηνής, είναι μια ρυθμική αντίστιξη στους σχετικά γρήγορους χρόνους της παράστασης συνολικά. Για το ενήλικο κοινό, ενδεχομένως κάποια σημεία της  κινησιολογίας και μια συγκεκριμένη μελωδία που συνδέει τις σκηνές , παραπέμπει σε κλασσικά μιούζικαλ προηγούμενων δεκαετιών στα θέατρα της Αθήνας, ειδικά ο σκηνικός χώρος που είναι διαμορφωμένος σαν κλίμακα. Αντίστοιχα, και κάποιες ατάκες, όπως αυτή του πουλιού Ροκ, δανείζονται στοιχεία που το ενήλικο κοινό θα συσχετίσει και θα απολαύσει. 

Η επιλογή της διπλής αφήγησης, όπου δηλαδή η Σεχραζάντ δίνει την σκυτάλη στους ερμηνευτές των ιστοριών της, ενώ η ίδια παραμένει επί σκηνής ερμηνεύοντας το ελάχιστο σωματικό θέατρο, σε συνδυασμό με τον Χορό των Λυρικών Ποιητριών, δίνουν μια διάσταση που παραπέμπει σε αγαπημένες παιδικές ταινίες. Το αυτό συμβαίνει και με τις επεξηγήσεις επιφωνημάτων - όπως «γκλουπ» -, αν και η πραγματική απόλαυση είναι οι παρεμβάσεις των Λυρικών Ποιητριών, όταν δίνουν πληροφορίες για έμμεσα θιγόμενα στοιχεία. Αυτή η επίφαση καρτούν ελαφρύνει το βάρος από μια ιστορία που δείχνει  πόσο απλά μπορεί ένα άτομο να εισέλθει σε μια καταπιεστική / κακοποιητική συνθήκη, και πως αυτή μπορεί να είναι μια συναισθηματική σχέση, αφού τονίζεται ότι η Σεχραζάντ έχει αποκτήσει και δύο παιδιά με τον Σουλτάνο, παρά το γεγονός ότι κινδυνεύει κάθε αυγή να χάσει το κεφάλι της.

Η παράσταση του Μικρού Εθνικού, «Χίλιες και Μια Ιστορίες», είναι μια παράσταση που θα συζητήσετε εκτενώς με τους νεαρούς θεατές, καθώς δεν διστάζει να θίξει τα κακώς κείμενα, μιας κοινωνίας φόβου και προκατάληψης.

Info Παράστασης