Ερυθρό – Κριτική

Ένας νέος άντρας, φυλακισμένος σαν άγριο ζώο σε κλουβί. Ένας άνθρωπος που ανακαλεί το παρελθόν του. Μια συνθήκη ‘μη’ οικογένειας, με ευδιάκριτους τους ρόλους της εξουσίας και της αλληλεξάρτησης. Ένας νέος άνθρωπος, στο περιθώριο εξαιτίας του ‘λόγου’ ως φορέα ύπαρξης και κοινωνικής υπόστασης. Μια παθολογική σχέση γονέων όπου το ‘εγώ’ υπερσκελίζει το ‘εμείς’, τον τρόπο και την πρόθεση της αγάπης.  

Ο Στέλιος Καλαϊτζής σκηνοθετεί το «Ερυθρό» του Παναγιώτη Μπαρμπαγιάννη, ένα κείμενο που γράφτηκε στα πλαίσια του Studio Συγγραφής του Εθνικού Θεάτρου. Ο Γιώργος Λυντζέρης δημιουργεί τον σκηνικό χώρο όπου το τρίγωνο της Μητέρας, του Πατέρα και του Γιού αντιπαρατίθεται, χωρίς να αρθρώνεται ποτέ διάλογος, μόνο μια ανάγκη επιβολής και χειραγώγησης, κυρίως από τις κορυφές του Πατέρα και τις Μητέρας. Οι μεταλλικές κατασκευές που μετακινούνται στο χώρο γίνονται το πεδίο του εγκλεισμού. Οι κρεμάστρες με τα λευκά πουκάμισα του Πατέρα, σύμβολο μιας κοινωνικής και επαγγελματικής επιτυχίας, γίνονται ταυτόχρονα ο χρόνος που κυλά. 

Ο Ευθύμης Γεωργόπουλος προσεγγίζει το ρόλο του Μάρκου με συνέπεια στην νοητική υστέρηση, δίνοντας της όμως μια κανονικότητα. Ο Μάρκος δεν υπερβάλλει, είναι ένας μοναδικός άνθρωπος που επεξεργάζεται την κατάσταση γύρω του με την αθωότητα ενός πλάσματος που αδυνατεί να σκεφτεί το κακό. Το κακό το αισθάνεται στην σάρκα του και στην ψυχή του, το λαμβάνει κι από τους δύο του γονείς αλλά δεν το ανταποδίδει. 

Ο Κωνσταντίνος Δανίκας και η Βιργινία Ταμπαροπούλου, αντίστοιχα μέσα στο πάθος αυτής της εξαρτητικής σχέσης που έχουν ως ανδρόγυνο, αφήνουν να διαφανεί απόλυτα η παθογένεια τους, μέσα στην λιτότητα της κανονικότητας της. Η Βιργινία Ταμπαροπούλου, είναι μια αλκοολική, που αδυνατεί να αποδεχτεί το παιδί της, όμως το μεταχειρίζεται, αναπτύσσει μια διαλεκτική μίσους – πάθους με τον Κωνσταντίνο Δανίκα, ο οποίος παρά το γεγονός πως φαίνεται να προσπαθεί να βοηθήσει και την ίδια και τον γιο τους, εμφανίζει ξεκάθαρα στοιχεία μιας παθολογικής συμπεριφοράς. Ο πατέρας αδυνατεί να δει την προβολή του στο γιο του, κι αυτό δημιουργεί ρήξη τόσο ως προς τον ίδιο και τον καθορισμό του, αλλά και ως προς την σύζυγο και μητέρα του παιδιού του. 

Αν και το έργο δίνει σπαράγματα αναμνήσεων από την ζωή του Μάρκου: εξαρτητική συμπεριφορά  και κακοποίηση αμφότερων των μελών αυτής της οικογένειας, ουσιαστικά αναδεικνύει την αδυναμία των συγκεκριμένων τύπων ανθρώπων που πιθανόν, κι αν δεν είχε νοητική υστέρηση το παιδί τους, πάλι θα του δημιουργούσαν αναπτυξιακά προβλήματα. Η σκηνοθεσία του Καλαϊτζή ρίχνει άπλετο φως προς την κατεύθυνση αυτή, αναδεικνύοντας την τρομακτική συνθήκη ζωής στην οποία καταδικάζεται ένας νεαρός άνθρωπος όπως ο Μάρκος λόγω υπερβολικού εγωϊσμού και ανετοιμότητας των ανθρώπων που τον γέννησαν. 

Το θέμα του έργου του Παναγιώτη Μπαρμπαγιάννη, είναι δύσκολο και πολύπλευρο, όμως σε συνδυασμό με την σκηνοθεσία του Στέλιου Καλαϊτζή, υπάρχει μια σπάνια σαφήνεια, και διορατικότητα, στο ζήτημα των ‘προβληματικών’ οικογενειών, όπου στην πραγματικότητα πρόκειται για την παθογένεια των ατόμων που τις απαρτίζουν, και το κόστος που καλούνται τα παιδιά να ξεχρεώσουν. 

Info Παράστασης