Η κίτρινη ταπετσαρία - Κριτική

Μια γυναίκα μόλις γέννησε το πρώτο της παιδί, ένα υγιέστατο κορίτσι. Μετά από πολύωρο τοκετό, ο γιατρός αποφάσισε, παρά την αντίδραση της, να κάνει καισαρική. Αυτή την στιγμή αναρρώνει και παίρνει δυνάμεις σε μια εξοχική κατοικία, μαζί με τον γιατρό σύζυγό της που ανέλαβε την αγωγή της, και μια κοπέλα που φροντίζει το μωρό όσο εκείνη βρίσκεται απομονωμένη σε ένα από τα δωμάτια στο δεύτερο όροφο του σπιτιού μακριά από το μωρό της. Ο σύζυγός της είναι πολύ ευχαριστημένος με την ανάκαμψη της υγείας της, όσο εκείνη αφουγκράζεται τις γυναίκες που είναι παγιδευμένες πίσω από την κίτρινη ταπετσαρία του δωματίου της. 

Το έργο της Σάρλοτ Πέρκινς Γκίλμαν “Η Κίτρινη Ταπετσαρία”, είναι γραμμένο στα τέλη του 19ου αιώνα από μια γυναίκα για μια γυναίκα που βρίσκει την δύναμη να ανέλθει και να απελευθερωθεί από τα αόρατα αλλά στιβαρά δεσμά της κανονικοποίησης με πατριαρχικούς όρους. Η κεντρική ηρωίδα και αφηγητής αυτού του προσωπικού ημερολογίου, ανατρέχει στα γεγονότα που την οδήγησαν σε αυτή την “προσωρινή νευρική κατάπτωση” όπως την αποκαλεί ο σύζυγός της. Ο σύζυγος της αρνείται πεισματικά τον ψυχολογικό παράγοντα που οδηγεί στην κατάπτωση, για την ακρίβεια βρίσκει πολύ επικίνδυνο για μια γυναίκα της δικής της φύσης, που ρέπει προς την τέχνη, να φλερταρει με αυτή την ιδέα. Το έργο της Γκίλμαν σαφώς παραπέμπει στην επιλόχειο κατάθλιψη και την, πιο σπάνια αλλά υπαρκτή, επιλόχειο ψύχωση, όμως το αιτούμενο του δεν είναι η επιστημονική τεκμηρίωση της ψυχικής υγείας της ηρωίδας της αλλά η ανάδειξη όλων των συνιστωσών που αναιρούν το δικαίωμα μιας γυναίκας να εκφράσει οτιδήποτε αντίθετο με χαρά και λατρεία για το μωρό της. 

Η Μαρία Μαλταμπέ στον μονόλογο της Γκίλμαν, σε θεατρική διασκευή από την Κατερίνα Λουκίδου, χαρίζει στην ηρωίδα της μια όψη μοντέρνα, μια οικειότητα σύγχρονης γυναίκας. Παγιδευμένη μέσα στο δωμάτιο ερμηνεύει τον μονόλογο σαν εσωτερική σκέψη που απευθύνει η ίδια στον εαυτό της. Παρά τον πειρασμό του κοινού, κατορθώνει να διατηρήσει τους αόρατους τοίχους του δωματίου, να διατηρήσει το βλέμμα της προς τα μέσα, σαν να βουτά μέσα στο μυαλό της στην προσπάθεια της να εκλογικεύσει το συναίσθημα. Η κλιμάκωση συμβαίνει με όρους αληθινούς, χωρίς δραματικό κρεσέντο, προφανώς το συναίσθημα βαθαίνει και η ερμηνεία αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο όγκο όμως διατηρεί μια ισορροπημένη συγκινησιακή φόρτιση που δεν επιτρέπει στο μήνυμα του έργου να χαθεί πίσω από το θέαμα. Η σκηνοθέτης Francesca Minutoli, σημειώνει εμφατικά αυτό ακριβώς ότι δηλαδή, “[...] στην περίπτωσή μας πρόκειται για μια λευκή, νέα, όμορφη και ευκατάστατη γυναίκα. Αλλά δεν με ενδιαφέρει η ταυτότητά της. Με ενδιαφέρει η πολιτική πράξη, η οποία είναι οριζόντια και καθολική [...]”.

Αιώνες ολόκληρους επιβάλλεται πως θα νοιώσει μια γυναίκα για την εγκυμοσύνη και την τεκνοποίηση, προβάλλεται δε ως η κορυφαία στιγμή μιας γυναίκας, όταν γίνεται μητέρα, και προφανώς είναι μια σημαντική στιγμή για έναν άνθρωπο όταν δημιουργεί και φέρνει στον κόσμο έναν νέο άνθρωπο. Όμως η διαδικασία, οι συνθήκες γέννησης, τα συναισθήματα και το δικαίωμα ενός ανθρώπου στο σώμα του πρέπει και οφείλουν να είναι στην διακριτική ευχέρεια του υποκειμένου. Κανείς δεν νοιώθει όπως νιώθεις, μόνο να παρατηρήσει μπορεί πως προβάλλεις την κατάσταση σου, και φυσικά κανείς δεν πρέπει να επιβάλλει το πως νιώθεις. Το έργο της Γκίλμαν και η παράσταση σε σκηνοθεσία  Francesca Minutoli και ερμηνεία της Μαρία Μαλταμπέ διατρανώνει ακριβώς αυτό το δικαίωμα. 

Συντελεστές

Θεατρική Διασκευή: Κατερίνα Λουκίδου, Σκηνοθεσία: Francesca Minutoli, Μουσική: Γιώργος Βαρσαμάκης, Σκηνικά -κοστούμια: Βαγγέλης Αγναντόπουλος, Βοηθός σκηνοθέτη: Άνθη Ευσταθοπούλου, Ηχογράφηση, επεξεργασία ήχου, ραδιοφωνικό σποτ: Play recording studio/ Νίκος Αρκομάνης, Φωτογραφίες, Trailer, γραφιστικά: Χάρης Γεωργιάδης, Σχεδιασμός αφίσας: Μαρία Ζαφειριάδου, Φωτογραφίες παράστασης: Stelios Aghelidis, Υπεύθυνη Επικοινωνίας: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου, Οργάνωση Παραγωγής: Μαρία Μαλταμπέ, Francesca Minutoli 

Εταιρεία Παραγωγής: ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΕΧΝΗΣ

Πρωταγωνιστεί: Μαρία Μαλταμπέ

Το κείμενο της παράστασης κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κάπα Εκδοτική 

Θέατρο Αλκμήνη, Αλκμήνης 8-12, Κ. Πετράλωνα/ Στάση μετρό Κεραμεικός

Παραστάσεις:  Πέμπτη  9.00 μ.μ.

Διάρκεια: 65 λεπτά

Τιμές εισιτηρίων: 13 - 10 τιμή γκρουπ, 8 μειωμένο

Προπώληση εισιτηρίων: ticketservices.gr