Η Νύχτα λίγο πριν τα δάση - Κριτική

“[...] σύντροφε, σύντροφε, εγώ αναζητούσα κάποιον που να ΄ναι σαν άγγελος μέσα σ’ αυτό το μπουρδέλο, και είσαι εδώ, σ’ αγαπάω, και τέτοια, μια μπύρα, μια μπύρα, και ακόμα δεν ξέρω πως μπορώ να το πω, τι χάος, τι μπουρδέλο, σύντροφε, κι όλο βροχή, βροχή, βροχή, βροχή.” 

Ένας αδιάλειπτος μονόλογος, μια ευφράδεια ποιητική και συνάμα λαϊκή, ένα κείμενο ανάσα στο μυαλό, που γράφτηκε το 1977, αλλά και να μην το ξέρεις, θα πιστέψεις ότι γράφτηκε τώρα, έτσι όπως το σκηνοθέτησε ο Γιώργος Σκαρλάτος και το ερμηνεύει μαζί με τον Δημήτρη Ροΐδη, που κάνει και τον σχεδιασμό ήχου. Για την “Νύχτα λίγο πριν τα δάση”, το Στούντιο στην οδό Οικονόμου 3, λίγα μέτρα από το εργοτάξιο της πλατείας Εξαρχείων αποτελεί μέρος μιας in situ σκηνικής συνθήκης, μαζί με τον δρόμο, τον εξωτερικό χώρο, και όσα φαντάζεται γύρω από το οίκημα ο θεατής. Αφετηρία είναι το σφύριγμα, και οι σκιές των αρουραίων, κι ύστερα, το αστικό τοπίο ολόκληρο γίνεται σκηνική εγκατάσταση, με τους ηθοποιούς να μεταφράζουν τον χώρο μέσα από τον λόγο: στέκονται έξω, πίσω από την τζαμαρία, μιλούν συνομωτικά κοιτώντας προς την πλατεία, “παρόλ’αυτά είμαι κι εγώ λίγο ξένος, σίγουρα φαίνεται, δεν είμαι από δω - πάντως φάνηκε με τα κωλόπαιδα κάτω μαζεμένα τσούρμο στην πλάτη μου”. 

Ο Γιώργος Σκαρλάτος μαζί με τον Δημήτρη Ροϊδη ερμηνεύουν συγχρονισμένα και ασύγχρονα το σύνολο του κειμένου. Οι φωνές τους συντονίζονται, εκπνέουν ταυτόχρονα τις λέξεις, τονίζουν μελωδικά τα φωνήματα,κι ύστερα πάλι, στρέφουν το κείμενο ο ένας στον άλλο, ή και στο κοινό, αλλά ο ρυθμός, ένα περίεργο ‘ίσο’, το μέτρο της γραφής διατηρείται με παρηχήσεις, επαναλήψεις και παύσεις λειτουργικές με άνω τελεία. Ενεργοποιούν όλα τα επίπεδα του εσωτερικού χώρου, σε κάθε προοπτική και ευρυγώνιο, “ο άνεμος με ανασήκωσε, κι έτρεξα, χωρίς καλά-καλά να νιώθω αν πατάω στη γη”. Η πόρτα του στούντιο, το πατάρι, το πλάτωμα πάνω από την πόρτα, ο τοίχος, το μπάνιο, το πεζοδρόμιο, η τζαμαρία, ο χώρος ανάμεσα στις καρέκλες, το κενό: κάθε φράση εκδηλώνεται σε μια διαφορετική εμπειρία του χώρου σαν να ψάχνουν να ορίσουν τον χώρο με τις λέξεις, κι έτσι οι λέξεις επανεφεύρουν τον χώρο. 

Η Μυρτώ Ράις, γράφει στο σημείωμα μεταφραστή “μ’ αρέσει να σκέφτομαι ότι ο Κολτές θα μας χαμογελούσε αν έβλεπε αυτό που ετοιμάσαμε…”, και θα συμφωνήσω απόλυτα. Είναι σαν συνετέλεσαν όλα τα απαραίτητα δραματικά στοιχεία, και να συνέρρευσαν πάνω στα σημεία στίξης του κειμένου, στα φωνήματα και τις παρηχήσεις. Ο σχεδιασμός του ήχου δίνει ταυτόχρονα μια αίσθηση εκ των έσω, σαν να ακούμε την σκέψη, όσο το βλέμμα, η οπτική επαφή των δύο ηθοποιών μας φέρνει στο απόλυτο τώρα, σαν να μου λένε: τώρα σου ζητώ δωμάτιο, τώρα βρέχει, τώρα έχεις την επιλογή να με βοηθήσεις. Μια αίσθηση Δόγμα 95, αλλά στο θέατρο, ένα θέατρο που το βεβαιώνουν οι απόλυτες συνθήκες, σε βαθμό που ο ρεαλισμός να συναντά την ποίηση, στην μηδενική στιγμή του “συμβαίνειν”.

Δύο ερμηνευτές, μια ερμηνεία, μια κοινή ροή, ένα κείμενο, σκέψεις περισσότερες απ’ όσες χωρούν σε ένα θεατρικό έργο, μια παράσταση που θέλετε να δείτε, να παραστείτε στον χώρο που συμβαίνει, εκεί, “ακριβώς πριν τα δάση”.

Ταυτότητα παράστασης

Μετάφραση: Μυρτώ Ράις

Σκηνοθεσία: Γιώργος Σκαρλάτος

Ερμηνεύουν : Δημήτρης Ροΐδης, Γιώργος Σκαρλάτος

Σχεδιασμός ήχου: Δημήτρης Ροΐδης

Επιμέλεια κίνησης: Θωμαΐς Σταυριανού-Ζυμαρίτου

Ενδυματολογική-σκηνογραφική επιμέλεια: Ζενεβιέβ Αθανασοπούλου

Επιμέλεια φωτογραφίας, βίντεο, αφίσα: Γεωργία Αθανασοπούλου

Από 21 Οκτωβρίου

κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00

Στούντιο, Οικονόμου 3, Πλατεία Εξαρχείων, 6986262542

(Το Στούντιο παραχωρείται χωρίς οικονομικό αντίτιμο σε πολιτιστικά ή πολιτικά συμβάντα. Η είσοδος για το κοινό είναι πάντα ελεύθερη)