Λεόντιος και Λένα - Κριτική

«Πηγαίνετε τώρα στα σπίτια σας, και μην ξεχάσετε τους λόγους σας, τα κηρύγματα και τους στίχους σας, γιατί αύριο με όλη μας την ησυχία και την άνεση, θα ξαναπαίξουμε αυτή τη φάρσα από την αρχή»

Στην σκηνή του θεάτρου Σφενδόνη επιβάλλεται στο χώρο ένα υπερμεγέθες πορτρέτο του Γκέοργκ Μπύχνερ, οι ηθοποιοί βρίσκονται στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα ενώ στο κέντρο της σκηνής ο Λεόντιος στέκεται ακίνητος σε μια αναφορά στον μύθο του Σίσυφου. Το έργο ξεκινά και σαν θεατής αντιλαμβάνεσαι εξ αρχής ότι παράλληλα με την αναπαράσταση του έργου υφίσταται μια ενεργή και δραστήρια απεύθυνση κατά / προς Μπύχνερ. Δεν είναι εύκολο το έργο του Μπύχνερ, ούτε κι ο ίδιος υπήρξε στα λίγα χρόνια που έζησε ένας απλός και εύκολος άνθρωπος. Συμμετείχε ενεργά σε επαναστατικά κινήματα φιλελευθερισμού και έγραψε διάφορα συγγράμματα διαμαρτυρίας και διεκδικήσεων για την εργατική τάξη. Για τη δραστηριότητά του αυτή καταδιώχτηκε από την αστυνομία και κατέφυγε στη Ζυρίχη, όπου έγινε καθηγητής φυσικών επιστημών στο πανεπιστήμιο. Πρόλαβε να γράψει μόνο τρία θεατρικά έργα (Ο θάνατος του Δαντόν, Λεόντιος και Λένα, Βόυτσεκ) καθώς και μια νουβέλα (Λεντς) πριν πεθάνει από τύφο μόλις στα 23 του χρόνια. 

Η επερώτηση που καταθέτει ο Μπύχνερ μέσα από το έργο του «Λεόντιος και Λένα», ως φανατικός της αντίληψης πως ο άνθρωπος δεν είχε κανένα λόγο ή δύναμη απέναντι στην προδιαγεγραμμένη του μοίρα,  αποκρυσταλλώνεται στην σκηνοθετική προσέγγιση του Γιώργου Κατσή, ο οποίος επιλέγει σε όλους τους χαρακτήρες του έργου να σπάει την λογική της μαριονέτας σαν πρόθεση κι όχι σαν ερμηνευτική τεχνική, ενώ ο ίδιος περιδιαβαίνει ανάμεσα στα νήματα που τους κινούν. Ίσως αυτός ο διαρκής διάλογος με τον συγγραφέα να αποσπά την προσοχή από το έργο του, ένα σκοτεινό παραμύθι για ενήλικες με ζοφερά μηνύματα για την ανθρώπινη κοινωνία, και εξαιρετικό λόγο τόσο λυρικό όσο και φιλοσοφικό. Ίσως να γίνεται πιο κωμικό, όμως το ίδιο το κείμενο του Μπύχνερ είναι μια ανθρώπινη ιλαροτραγωδία, γεγονός που εξυπηρετεί συχνά να γελάς με αυτά που διαδραματίζονται όσο μακρινά κι αν φαντάζουν, καθώς η εγγύτητα που κρύβεται πίσω από την ρομαντική ιστορία θα ήταν ένας εφιαλτικός κοινωνικό – πολιτικός σχολιασμός. 

Η παράσταση «Λεόντιος και Λένα» σε σκηνοθεσία Γιώργου Κατσή, ορμάται από το έργο του Μπύχνερ, αλλά αναδεύει πλείστα άλλα στοιχεία κυρίως ως προς την αναμέτρηση του ερμηνευτή με τον συγγραφέα. Πρόκειται για μια καλοκουρδισμένη και τεχνικά πολύ υψηλού επιπέδου σπουδή πάνω σ’ αυτό το σπάνιο για την δομή και τα χαρακτηριστικά του έργο του Γκέοργκ Μπύχνερ. 

Νάγια Παπαπάνου 

Στοιχεία παράστασης: 

Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας, Σκηνοθεσία: Γιώργος Κατσής, Σκηνικά/Κοστούμια: Ιωάννα Πλέσσα, Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας, Φωτογραφίες: Νίκος Πανταζάρας, ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Ευάγγελος Κώνστας - Constantly Productions

Παίζουν (Με αλφαβητική σειρά): Χαρά - Μάτα Γιαννάτου, Νατάσα Εξηνταβελώνη, Γιάννης Καράμπαμπας, Γιώργος Κατσής, Πάνος Παπαδόπουλος, Γιώργος Τριανταφυλλίδης

ΘΕΑΤΡΟ ΣΦΕΝΔΟΝΗ, Μακρή 4, Αθήνα 

Παραστάσεις: Δευτέρα και Τρίτη, 21.00(έως 9 Απριλίου 2019)

Εισιτήρια: 12 ευρώ / 8 ευρώ (φοιτητικό/ανέργων)

Διάρκεια: 90 λεπτά