Μα Γκραν’ Μα - Κριτική

Ένας εγγονός αποχαιρετά τον άνθρωπο που τον αγάπησε χωρίς όρους. Το αντίο του  παίρνει τον χρόνο και την απόσταση για να δει την γυναίκα πριν γίνει σύζυγος, μητέρα, γιαγιά.  Το κορίτσι που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μετανάστευσε λίγα χρόνια αργότερα στην Αυστραλία, γνώρισε τον άντρα της στο ταξίδι, παντρεύτηκε, απέκτησε οικογένεια και επέστρεψε στην Ελλάδα. Είδε εγγόνια, αλλά είδε και το παιδί της να φεύγει πριν από κείνη, τον άντρα της και ύστερα η διαδρομή προς το τέρμα. Ο εγγονός της πηγαίνει πίσω σε αυτή την διαδρομή και την βλέπει να περνά τα κατώφλια ιστορικών συγκυριών και προσωπικών κεφαλαίων της ζωής της. 

O Δημήτρης Χαραλαμπόπουλος με όχημα την προσωπική του εμπειρία, την σχέση με την γιαγιά του διαμορφώνει ένα θεατρικό άλμπουμ στιγμών της ζωής τους. Οι εξαιρετικοί ηθοποιοί Πάνος Αργυρόπουλος, Θοδωρής Βράχας, Πύρρος Θεοφανόπουλος, Ανδριανή Τουντοπούλου, Ιόλη Χαραλαμποπούλου, Εύη Χρόνη γίνονται ο Χορός των Γυναικών και των Ανδρών που έγιναν σύντροφοι, γονείς, παππούδες και γιαγιάδες, έφυγαν, ερωτεύτηκαν και έζησαν την ζωή που τα εγγόνια τους γνώρισαν στο τέλος. Κάθε φωτογραφία, κάδρο μεταφέρεται με μια δραματική συνθήκη άμεσα συνυφασμένη του σκηνικού χώρου. Ο σκηνικός χώρος έχει στοιχεία ρεαλισμού κι όμως η απόσταση από την πρόσοψη ενός σπιτιού, που την διανύει μια ξύλινη επιφάνεια με αποσπώμενα σημεία δημιουργεί την ψευδαίσθηση ενός καταστρώματος, σαν ένα καράβι που ταξιδεύει από και προς ένα σπίτι, μια κάμαρα ενός αγαπημένου. Ο εξαιρετικός αυτός σκηνικός χώρος (Θάλεια Μέλισσα) φέρνει αυτό το “ανάμεσο” στην αλήθεια και το όνειρο, το όριο μεταξύ των κόσμων, κι ειδικά στις σκηνές που μπαίνουν μέσα του, μαζί με τους site specific φωτισμούς (Τασος Παλαιορούτας), το όριο, αυτό το λεπτό βέλο που χωρίζει τους κόσμους αυτών που αναχώρησαν και αυτών που παραμένουν φαντάζει σχεδόν να καταλύεται.

Στην διάρκεια της παράστασης, θίγεται με τρόπο τόσο τρυφερό και αξιοπρεπή η ανάγκη ενός ηλικιωμένου σώματος, μια ανάγκη ίδια με ενός μωρού παιδιού. Η δραματική συνέπεια και η αγάπη με την οποία προστρέχει το έργο του ο Δημήτρης Χαραλαμπόπουλος μας δίνει την ολότητα του ανθρώπου, χωρίς περιστροφές αλλά με πάρα πολύ αγάπη και σεβασμό στο σώμα, τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Η καθαριότητα, η άφεση του ηλικιωμένου σώματος, οι ήχοι που παράγει καθώς το κινείς για να το φροντίσεις, η μυρωδιά από το σαπούνι και τα είδη περιποίησης, σαν να έσπασαν το φράγμα των δέκα ετών και πλέον απ’ όταν τα βίωσα με τον δικό μου άνθρωπο. Κι ήταν σαν να ήμουν ξανά εκεί, μια συγκίνηση με πλημμύρισε, μια βαθιά ενσυναίσθηση και μια λυτρωτική νοσταλγία των τελευταίων στιγμών. 

Αυτό το “θεατρικό άλμπουμ στιγμών ζωής” όπως το περιέγραψα, δραματουργικά διαθέτει τμήματα που είναι ξεκάθαρα δραματικά υπό το πρίσμα του λόγου και της ερμηνείας, και άλλα που είναι σχεδόν κινηματογραφικά, σαν κάδρα χωρίς λόγια μόνο μουσική (Δημήτρης Ροΐδης). Υπάρχει ένα κομμάτι του έργου που διαρρηγνύει κάθε ψήγμα τέταρτου τοίχου, όταν μας συστήνουν ο κάθε ηθοποιός τις γιαγιάδες του, κι ίσως στοιχεία των ιστοριών τους είδαμε λίγο νωρίτερα, ή σαν σε όνειρο μέσα από την ερμηνεία τους. Προσωπικά, θα ήθελα να σφίξω λίγο περισσότερο τον δραματουργικό καμβά, να κάνω λίγο πιο έντονο το ρυθμό στην πορεία του καραβιού, λίγο πιο ταραχώδη, να αφήσω πίσω μου την γραμμική πορεία από την νεότητα προς το γήρας και να ξεχωρίσω τις κορυφές των κυμάτων που κολύμπησαν κόντρα, να σμίξω όλα τα πρόσωπα της ίδιας γυναίκας σε μια ολότητα από την οποία προκύπτουν οι θεατρικές στιγμές - ιστορίες. Το χορικό στοιχείο που επιλέγει και σε αυτή την παράσταση (όπως και στον “Βέρθερο”) εξυπηρετεί αυτή την πολυσυλλεκτική προβολή μιας ολότητας ανθρώπου. 

Η παράσταση “ΜαΓκραν’Μα” είναι ίσως από τις πιο γλυκόπικρες ιστορίες που θες να δεις και να απολαύσεις, κι ας συγκινείσαι, όχι μόνο όταν την βλέπεις αλλά κι όταν την σκέφτεσαι.

Συντελεστες

Σύλληψη-Σκηνοθεσία: Δημήτρης Χαραλαμπόπουλος

Δραματουργία: Ασπασία-Μαρία Αλεξίου, Δημήτρης Χαραλαμπόπουλος

Σκηνικά: Θάλεια Μέλισσα

Κοστούμια: Ουρανία Φραγγέα

Μουσική: Δημήτρης Ροΐδης

Κίνηση: Δάφνη Δρακοπούλου

Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας

Βοηθός σκηνοθέτη-Βοηθός κινησιολόγου: Κωνσταντίνα Κάλτσιου

Βοηθός σκηνογράφου: Βαγγέλης Αγατσάς

Βοηθός ενδυματολόγου: Ζενεβιέβ Αθανασοπούλου

Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Πάνος Αργυρόπουλος, Θοδωρής Βράχας, Πύρρος Θεοφανόπουλος, Ανδριανή Τουντοπούλου, Ιόλη Χαραλαμποπούλου, Εύη Χρόνη

Κολάζ-Σχεδιασμός promo φωτογραφιών: mavra gidia

Βίντεο: Νίκος Πάστρας