Μετά την πρόβα - Κριτική

Πάνω στην σκηνή του Θησείον, μια δεύτερη σκηνή, αυτή ενός άλλου θεάτρου, στην χρονική στιγμή μετά την πρόβα μιας παράστασης του έργου “Ονειρόδραμα” του Στρίντμπεργκ, ένας σκηνοθέτης και η ηθοποιός που υποδύεται την κόρη του Ίντρα, “φλερτάρουν” με όλους τους πιθανούς ρόλους ζωής και σκηνής, ακροβατούν μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, προτού αφεθούν στην πιθανότητα που αντέχουν να βιώσουν. 

Το έργο του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, “Μετά την πρόβα”, προβλήθηκε το 1984 στο Φεστιβάλ Καννών, εκτός συναγωνισμού.  Η Αννα, μια νεαρή ηθοποιός, μπαίνει στην σκηνή για να ψάξει ένα βραχιόλι που δεν φορούσε, και ακούμε τον Χένρικ, σκηνοθέτη, μέσα από τον σκηνικό χώρο να ανατρέχει στις σημειώσεις του για το έργο, το θέατρο και την ζωή μέσα σε αυτό, προτού επιλέξει να αντιπαρατεθεί την νεαρή πρωταγωνίστρια. Ο Βαλάντης Φράγκος κάνει την δραματουργική επεξεργασία του έργου του Μπέργκμαν σε μετάφραση Χαράλαμπου Μαγουλά. Ίσως ο απόλυτος τόπος για αυτό το έργο του Μπέργκμαν να είναι η θεατρική σκηνή, όπου ο εγκιβωτισμός του έργου μέσα στο έργο, και το μεταίχμιο ονειροφαντασίας και πραγματικότητας βρίσκουν το απόλυτο σημείο στα όρια του “σανιδιού”. 

Στην παράσταση του Βαλάντη Φράγκου, η ίδια ηθοποιός υποδύεται τον ρόλο μητέρας - Ράκελ, και κόρης - Αννα, επενδύοντας στην φαντασίωση του τριγώνου, και την ενόρμηση του έρωτα όχι στο άτομο αλλά στο συμβολισμό του. Ο Χένρικ, ερωτεύεται ενδεχομένως την κόρη του Ίντρα, τον ρόλο που υποδύονται μητέρα και κόρη, κι όχι τις ίδιες, αν τελικά ερωτεύεται το πρόσωπο ή το “ονειρόδραμα” του. Το κείμενο του Χένρικ, είτε αφορά στο διαλογικό μέρος, είτε στους εσωτερικούς μονολόγους, μπορεί εν δυνάμει να προστρέξει σε αυτήν την κατεύθυνση, δεδομένου ότι στο μεγαλύτερο του μέρος είναι ένα σκηνοθετικό μανιφέστο, μια “σχολή” δραματικής διδασκαλίας, και ταυτόχρονα μια πολιτική θέση σε ελεύθερο συνειρμό. Οι διάλογοι του Χένρικ είτε με την Άννα είτε με την Ράκελ, διευρύνουν αυτή την διδασκαλία που προσπαθεί να αποκρυσταλλώσει μέσω της αντιπαράθεσης. 

Ο Ιερώνυμος Καλετσάνος, είναι ένας ιδανικός Χένρικ, εμφανισιακά, ενεργειακά, με αυτή την “κλειστη” στάση σώματος, την τέλεια απομόνωση και αφ’υψηλού παρατήρηση, με μια τάση αυτοσαρκασμού. Η παραδοξότητα του να είναι ταυτόχρονα μέλος του ερωτικού τριγώνου, αλλά και σε απόσταση, από την οποία το θεωρεί και το επεξεργάζεται, περικλείει την παθολογία του ρόλου του. Ο Χένρικ είναι ένας πολύ ενδιαφέρον χαρακτήρας, μια φοβερή εμπειρία για έναν ηθοποιο· ο Ιερώνυμος Καλετσάνος προσεγγίζει τον Χένρικ με πάρα πολύ σεβασμό, επιχειρεί να τον υποδυθεί “από μέσα προς τα έξω”, κι αυτό στο θέατρο μπορεί να είναι δυσπρόσιτο για τον θεατή, διότι στον κινηματογράφο η φωτογραφία και η κίνηση της κάμερας δημιουργούν άλλη συσχέτιση με την εσωτερικότητα της ερμηνείας. Εν προκειμένω αυτή η ερμηνευτική προσέγγιση σε συνδυασμό με τους εσωτερικούς μονολόγους του Χένρικ, υπέβαλε μια τονικότητα που δυσχέραινε την ακρόαση του κειμένου κατά διαστήματα. 

Η Ελένη Ζαραφίδου, ερμηνεύει την Άννα και την Ράκελ, μια κόρη και την μητέρα της, δύο ηθοποιούς, δύο γυναίκες που έλκονται από την ίδια παρουσία, δεν θα πω άντρα, γιατί εκτιμώ ότι στην ίδια τοποθέτηση με τον Χένρικ, ερωτεύονται την προβολή του. Είναι ενδιαφέρον, να ακούμε επανειλημμένα το μίσος της Αννα για την Ράκελ, και να βλέπουμε το ίδιο πρόσωπο, την ομοιότητα της κόρης προς την μητέρα που απορρίπτει. Εντούτοις, η Ελένη Ζαραφίδου, αναδεικνύει τις δύο προσωπικότητες, με πάρα πολύ ενθουσιασμό, ειδικά στην σκηνή που ως Ράκελ προτείνει στον Χένρικ να ανεβάσει Φεντώ, ενώ ακριβώς μετά θα δούμε την Άννα σε μια εσωτερική αναζήτηση του ρόλου της στο “Ονειρόδραμα” του Στρίντμπεργκ και την σύγκρουση της υποκριτικής της προσέγγισης με τα αιτούμενα του σκηνοθέτη.

Ίσως η παράσταση θα μπορούσε να απεγκλωβιστεί περισσότερο από την κινηματογραφική εμπειρία. Το κείμενο του Μπέργκμαν είναι σμιλεμένο με τα αποσπάσματα από το “Ονειρόδραμα” και οι χαρακτήρες του εμβαπτισμένοι στους ρόλους του Στριντμπεργκ. Στην παράσταση του Βαλάντη Φράγκου, η λεπτή ισορροπία ανάμεσα στον σχολιασμό, το έργο και το έργο μέσα στο έργο δεν είναι ευανάγνωστη.

Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΕΠΙΧΟΡΗΓΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ 2022-2023

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ  ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Μετάφραση: Χαράλαμπος Μαγουλάς, Σκηνοθεσία/Δραματουργική επεξεργασία: Βαλάντης Φράγκος, Σκηνικό: Ζωή Μολυβδά Φαμέλη, Φωτισμοί: Ναυσικά Χριστοδουλάκου, Κοστούμια: the 3rd person theater group, Φωτογραφίες πρόβας: Ραφαήλ Σουλιώτης

Ηθοποιοί: Ιερώνυμος Καλετσάνος,  Ελένη Ζαραφίδου

Θέατρο Θησείον, Τουρναβίτου 7

Παραστάσεις: Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00 (έως 11 Απριλίου, )

Διάρκεια παράστασης : 70 λεπτά

Τιμές εισιτηρίων: 13 ευρώ κανονικό, 10 ευρώ μειωμένο/φοιτητικό

Επικοινωνία: 6977135669 

Προπώληση: viva