Ο Επιθεωρητής – Κριτική

«Στον Επιθεωρητή μου επιδίωξα να συγκεντρώσω και να σατιρίσω μια για πάντα ό,τι σάπιο υπάρχει στη Ρωσία, όλες τις αδικίες που διαπράττονται, εκεί ακριβώς όπου θα είχαμε την αξίωση να βασιλεύει η απόλυτη δικαιοσύνη.» Νικολάι Γκόγκολ

Αυτή ακριβώς η σήψη που αναφέρει ο ίδιος ο Γκόγκολ για τον Επιθεωρητή του, αναδύεται σε όλο της το μεγαλείο χάρις στην καίρια σκηνοθεσία του Κώστα Φιλίππογλου και της συν - σκηνοθέτη Γιώτα Σερεμέτη. Η παράσταση αρχίζει με τους ηθοποιούς – ρόλους επί σκηνής, καθισμένους σε καρέκλες σε ένα ημικύκλιο, μια αναφορά σε μια διάσκεψη. Οι «μούτες» και το πάγωμα της κίνησης κατά την ανάγνωση της επιστολής όπου πληροφορούνται την άφιξη του Επιθεωρητή, είναι μια αισθητικά υπέροχη αντιστοίχιση των πλάνων από τα κοινωνικά μέσα και την τηλεόραση. Τα πρόσωπα του έργου φορούν προσωπεία, η διαφθορά τους είναι ως το μεδούλι. Μόλις λυθεί η συνεδρίαση, έρχεται η δεύτερη εικόνα του έργου με την σύζυγο και κόρη του Επάρχου, να θέτουν το πλαίσιο αυτής της οικογένειας που διαφεντεύει την επαρχιακή πόλη. Και τέλος αφικνείται ο Επιθεωρητής, σε ένα πανδοχείο που φέρει την πυκνότητα του περιβάλλοντος μιας επαρχιακής λέσχης, με αυτό το εξαιρετικό μεταλλικό εύρημα – δωμάτιο. Ουσιαστικά αυτές οι τρεις εικόνες σταθεροποιούν ένα κάδρο, σαν κινηματογραφική λήψη, σαν πίνακες του Αμερικανού ζωγράφου Cassius Marcellus Coolidge(“Poker Game”).

Υπάρχει ένα κοινό σημείο στην ερμηνεία όλων των ηθοποιών: το βλέμμα στο κοινό, ακόμα η σωματική τοποθέτηση πάντα en face. Ο Θανάσης Βλαβιανός το ανακοινώνει κωμικά ατενίζοντας τον «τέταρτο τοίχο»: αυτό που συμβαίνει επί σκηνής μας αφορά εμάς στο ακροατήριο. Είμαστε οι άμεσοι αποδέκτες του μηνύματος, κι όταν στο τέλος μιμούνται την όψη του γουρουνιού, η φάρσα πλέον έχει γίνει εφιάλτης γιατί «όλα τα ζώα είναι ίσα, αλλά τα γουρούνια είναι πιο ίσα». Η αντικειμενικά μεγάλη και ευρύχωρη σκηνή του Θεάτρου Άλφα ενεργοποιείται στο σύνολο των διαστάσεων της, με την προοπτική του χώρου να αποκτά όγκους και γραμμικά σχήματα που επιτρέπουν την δημιουργία ενός πολυδιάστατου σύμπαντος. Μέσα σ’ αυτό το σύμπαν οι ηθοποιοί με εξαιρετικό σωματικό θέατρο, αναδιπλώνουν τον χρόνο της αφήγησης των περιστατικών από την είδηση, έως την ανακάλυψη, έως την εκδούλευση του Επιθεωρητή. Ο σχεδιασμός φωτισμών του Νίκου Βλασσόπουλου συντελεί άριστα σε αυτή την συνθήκη ενώ η μουσική επιμέλεια του Γιάννη Σορώτου αναδεικνύει την εξαιρετική κίνηση των ηθοποιών. 

Όλοι οι ηθοποιοί ανεξαιρέτως είναι καταπληκτικοί σε όλους τους ρόλους που καλούνται να ερμηνεύσουν. Υποστηρίζουν την σκηνοθετική προσέγγιση με αριστοτεχνία και μια τίμια κατάθεση ταλέντου. Υπάρχει κάτι το μετέωρο στον Επιθεωρητή, μια αίσθηση κακού ονείρου, ένας μη τόπος που επιτρέπει σε αυτή την κατά μέτωπο κριτική του συστήματος εξουσίας να θεωρηθεί φάρσα και σάτιρα ενώ δεν είναι. Η Μυρτώ Γκόνη επιδεικνύει μια αγέρωχη αφοσίωση σε αυτή την γυναίκα Επάρχου, δεν είναι μόνο το παράστημα της είναι και η απόλυτη κατανόηση και ταύτιση του τι κάνει ο ρόλος της και γιατί, ενώ κάθε τι συμβαίνει, το κάνει να συμβαίνει σαν αυθόρμητο αντανακλαστικό. Ο Θανάσης Βλαβιανός, Γιάννης Στεφόπουλος, Βασίλης Κουλακιώτης και Χριστίνα Μπρέκου είναι μια ανεξάντλητη πηγή ενέργειας και θεατρικής ευφυίας. Ο Δημήτρης Φραγκιόγλου συνεπής στον ρόλο του Επάρχου συναντά τον Επιθεωρητή του Κωνσταντίνου Μπιμπή, ο οποίος έχει δημιουργήσει την περσόνα του Ιβάν Αλεξάντροβιτς μακριά από τον κωμικό χαρακτήρα που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στον Επιθεωρητή. Ο δικός του Επιθεωρητής είναι ένας σκοτεινός Ντοστογιεφσκικός Πέτρος Στεπάνοβιτς Βερχοβένσκι, ένας αδίστακτος μηδενιστής και ηδονιστής. 

«Ο Επιθεωρητής» που παρουσιάζεται αυτή την περίοδο στο θέατρο Άλφα σε σκηνοθεσία Κώστα Φιλίππογλου είναι μια παράσταση εξαιρετικής έμπνευσης και τεχνικής. Επίσης αποτελεί μια σαφή πρόταση ως προς την ανάγνωση αυτού του έργου του Νικολάι Γκόγκολ που επικαιροποιεί τον συγγραφέα και φέρνει ευθεία μεταφορά των περιστατικών στο σήμερα.

INFO Παράστασης