Πειραματική Σκηνή Εθνικού Θεάτρου - 2η σεζόν 2016-2017

Πριν λίγες μέρες στο -1 του Θεάτρου Ρεξ έγινε η παρουσίαση του νέου προγράμματος της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου. Οικοδεσπότης ο διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, ο Στάθης Λιβαθινός, οποίος μοιράστηκε μαζί μας κάποιες σκέψεις του: «Αυτό που θέλαμε να κάνουμε είναι να κάνουμε κάτι που θα αφήσει πίσω του... Πέρυσι ανοίξαμε την Πειραματική Σκηνή και φέτος σας την παραδίδουμε πραγματικά ανακατασκευασμένη. Ένα υπόγειο χωρίς να είναι λαγούμι. Θέλαμε να φτιάξουμε έναν χώρο όπου η έρευνα, ο πειραματισμός, ο,τιδήποτε οφείλει να κάνει ένα εθνικό θέατρο, όλα αυτά θα υπάρχουν, θα γίνονται, θα προσφέρουν καινούργιες σκέψεις, καινούργιο περιεχόμενο στη ζωή ενός εθνικού θεάτρου αλλά και όλου του θεάτρου της χώρας. Ένας χώρος όπου θα βγαίνουν νέοι ταλαντούχοι άνθρωποι, θα δοκιμάζουν και θα δοκιμάζονται με έναν τρόπο αξιοπρεπή. Θα συναντώνται, θα τολμούν, θα ανατρέπουν. 

Οι υπεύθυνοι της Πειραματικής Σκηνής Ανέστης Αζάς και Πρόδρομος Τσινικόρης, παρουσίασαν με περηφάνια τεχνικά τη νέα σκηνή του -1 και στη συνέχεια μας έβαλαν στο κλίμα των νέων παραγωγών που αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον να ξεκινήσουν. 

Με λιγότερες παραγωγές (μόνο τέσσερις) αλλά περισσότερες παραστάσεις η ΠΣ ξεκινά με το έργο  Πεδίο βολής (Αγριόπαπιες) των influx και Πρόδρομου Τσινικόρη (11/11-11/12/16). Μια συμπαραγωγή της Πειραματικής Σκηνής -1 του Εθνικού Θεάτρου και των Ibsen Scholarships. Η παράσταση με αφορμή το αριστουργηματικό έργο του Ερρίκου Ίψεν, Αγριόπαπια, επιχειρεί να ανακαλύψει τι κρύβεται πίσω από την έννοια της ταυτότητας, της υιοθέτησης και της ερμηνείας «ρόλων» τόσο στο θέατρο όσο και στην καθημερινή ζωή. Μετά το Ορυχείο Ίψεν: Ένας εχθρός του λαού συναντάει τον λαό, που παρουσιάστηκε στο Δημαρχείο της Θεσσαλονίκης και συνδύαζε το ιψενικό έργο με τα γεγονότα των ορυχείων στις Σκουριές, οι influx –artist collective φιλοδοξούν με τη νέα τους παράσταση να διερευνήσουν το θέμα της ενοχής των γονιών, αλλά και να απαντήσουν στα διαχρονικά ερωτήματα:  «Τι είμαι» και «Τι θα ήθελα να είμαι». 

Ταυτότητα παράστασης

Σύλληψη - σκηνοθεσία: influx - artist collective - (Κορίνα Βασιλειάδου, Χάρης Πεχλιβανίδης)

Δραματουργία: Πρόδρομος Τσινικόρης

Μετάφραση: Κορίνα Βασιλειάδου, Ειρήνη Κυριακού

Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριλένα Κατρανίδου

Σκηνικά-Κοστούμια: Διδώ Γκόγκου, Ελένη Κανακίδου, Σόνια Σαμαρτζίδου

Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος

Μουσική: Γιώργος Δούσος, Λευτέρης Μουτσινάς

Οργάνωση παραγωγής: Σταυρούλα Δημητριάδου

Ηθοποιοί: Ανθή Ευστρατιάδου, Ειρήνη Κυριακού, Χάρης Πεχλιβανίδης, Κλέα Σαμαντά

Το πρόγραμμα συνεχίζει με το έργο Ο γενικός γραμματεύς του Ηλία Καπετανάκη (26/1-26/2/17). Ο Γενικός Γραμματεύς αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα δείγματα της νεοελληνικής δραματουργίας.  Ο Ηλίας Καπετανάκης εξελίσσει  και ενισχύει την κωμωδία της εποχής του, καυτηριάζοντας την πολιτική και την κοινωνική διαφθορά, καθώς και τις επιπτώσεις τους στον οικογενειακό βίο. Η κολακεία, η ξενομανία, τα προξενιά, η πολιτική διαφθορά, οι πελατειακές σχέσεις, η απάτη, η υποκρισία και η κλοπή, παρελαύνουν από μπροστά μας καταδεικνύοντας το ψηφιδωτό της Νέας Ελλάδας. Ταυτόχρονα όμως, η αφέλεια, η φαντασία και η αθωότητα των προσώπων, δημιουργούν μια απόλυτα χιουμοριστική εικόνα, ένα παιχνίδι ρόλων και μασκών σχεδόν σαν αυτό του καρναβαλιού.

Η παράσταση πειραματίζεται με στοιχεία της σλάπστικ κωμωδίας που διαπερνούν το είδος από τον Καπετανάκη και τους αδερφούς Μαρξ μέχρι τον Γκόγκολ και το θέατρο του Παραλόγου. Η χρήση της μουσικής, επιχειρεί να αναδείξει ακόμη περισσότερο τη σάτιρα καθιστώντας το γκροτέσκο ως πυρήνα του παραστασιακού γεγονότος. Η γελοιότητα ως ριζική κατάσταση της ανθρώπινης φύσης, ως τραγική ακινησία του ατόμου, ως νομοτέλεια αλλά και ως παίγνιο είναι κεντρικός άξονας των αναζητήσεων της παράστασης.

Ταυτότητα παράστασης

ΟΜΑΔΑ ΘΕΑΤΡΟΥ ΑΤΟΝΑλ

Σκηνοθεσία:  Σοφία Μαραθάκη

Δραματουργική επεξεργασία:  Ελένη Τριανταφυλλοπούλου

Σκηνικό:  Κωνσταντίνος Ζαμάνης

Κοστούμια:   Βασιλική Σύρμα

Κίνηση:  Βρισηίδα Σολωμού

Σχεδιασμός φωτισμών:  Σάκης Μπιρμπίλης

Μουσική:   Χαράλαμπος Γωγιός

Βοηθός σκηνοθέτη:  Σοφία Γεωργιάδου

Ηθοποιοί : Μιχάλης Βαλάσογλου, Λήδα Κουτσοδασκάλου, Ρένα Κυπριώτη, Σοφία Μαραθάκη, Λεονάρδος Μπατής , Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου, Φωτεινή Παπαχριστοπούλου, Γιώργος Σύρμας, Δημήτρης Τσιγκριμάνης, Νικόλας Χανακούλας

Τρίτη παραγωγή της ΠΣ Το γελοίο σκότος του Βόλφραμ Λοτς (9/3-9/4/17). Δύο στρατιώτες, μία επικίνδυνη αποστολή στα τροπικά δάση του Αφγανιστάν, δύο  Σομαλοί πειρατές, ένα Ιταλός κυανόκρανος, ένας Σέρβος ιθαγενής, ένας ιδιόρρυθμος πάστορας, ένας παπαγάλος που λέει τις ειδήσεις, ένας μυστηριώδης αντισυνταγματάρχης που αυτομόλησε στη ζούγκλα, ένας συγγραφέας ραδιοφωνικού έργου σε απόγνωση. 

Βασισμένο στην Καρδιά του Σκότους του Τζόζεφ Κόνραντ και στο Αποκάλυψη Τώρα του Φράνσις Φορντ Κόπολα, το Γελοίο Σκότος εξερευνά την αντίληψη των Ευρωπαίων σχετικά με το «ξένο», ασκεί κριτική στον οικονομικό και στρατιωτικό επεκτατισμό, και συνδυάζει την παρωδία με την υπαρξιακή αγωνία του μυθιστορήματος. 

Βραβευμένο ως το καλύτερο γερμανόφωνο έργο του 2015 από το περιοδικό 

TheaterHeute και από την επιτροπή των βραβείων Nestroy.

Ταυτότητα παράστασης

Σκηνοθεσία: Κατερίνα Γιαννοπούλου

Μετάφραση-Δραματουργία:Γρηγόρης Λιακόπουλος

Σκηνικά-Κοστούμια: Νίκη Ψυχογιού

Επιμέλεια κίνησης: Νάντη Γώγουλου

Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος

Μουσική σύνθεση:  Νεφέλη Σταματογιαννοπούλου, Πάνος Τσεκούρας 

Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Νικητοπούλου

Ηθοποιοί: Χρηστίνα Γαρμπή, Γιώργος Κισσανδράκης, Γιάννης Κότσιφας, Μάριος Παναγιώτου, Βασίλης Σαφός

Τελευταία παραγωγή οι Τυραννόσαυροι ΡΕΞ.  Ένα έργο της Λένας Κιτσοπούλου που δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, δεν έχει καν ξεκινήσει να γράφεται, όπως μας είπε πολύ χαρακτηριστικά η ίδια η συγγραφέας. Το έργο αυτό θα θελήσει να γιορτάσει την τεράστια ανάγκη μας για επικοινωνία  μέσα από την οδό της ανικανότητας μας για αυτήν. Θα είναι δηλαδή μια από τα ίδια. Μια βαρετή ιστορία ανθρωπιάς υπό εξαφάνιση. Το ανθρώπινο τέρας θα χωρέσει τελικά μέσα σε ένα μικρό διαμέρισμα κι ας εξέχει η ουρά του λίγο έξω από την πόρτα. Κι ας προσπαθεί το τεράστιο κεφάλι του να πάρει μια ανάσα έξω από το παράθυρο της πολυκατοικίας του. Λέγεται ότι οι τυρανόσαυροι REX ήταν πτωματοφάγοι. Και εμείς μάλλον ανα – μασάμε ένα πεθαμένο παρελθόν, αναπολούμε ένα μάλλον πεθαμένο μέλλον και τρομάζουμε όσους πλησιάζουμε.

Ταυτότητα παράστασης

Κείμενο-σκηνοθεσία: Λένα Κιτσοπούλου

Σκηνικά -κοστούμια: Ελλη Παπαγεωργακοπούλου

Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος

Ηθοποιοί: Λένα Κιτσοπούλου, Έμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Ιωάννα Μαυρέα, (κ.ά.)

Στο φετινό πρόγραμμα της ΠΣ θα παρουσιαστούν δύο φεστιβάλ. Το πρώτο είναι το EUROPOLY και το δεύτερο «7 χρόνια φαγούρα - Ο έρωτας στον καιρό των μνημονίων» Όπως είπαν πολύ χαρακτηριστικά και με ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ, οι υπεύθυνοι της ΠΣ μας μετέφεραν πως η αρχική τους ιδέα ήταν να γίνει ένα φεστιβάλ για τα 50 χρόνια μετά την χούντα. Αλλά επειδή κάτι τέτοιο θα ήταν προβλέψιμο αποφασίσανε να κάνουν ένα φεστιβάλ για ένα θέμα που απασχολεί τους ίδιους, τον έρωτα... 

Στο πλαίσιο της γενικότερης διάθεσης συνεργασίας με άλλους φορείς και άλλα θέατρα άλλων χωρών στην ΠΣ θα παρουσιαστεί το Φεστιβάλ EUROPOLY. Το EUROPOLY είναι ένα ευρωπαϊκό θεατρικό και κινηματογραφικό εγχείρημα του Goethe-Institut σε συνεργασία με το Kammerspiele του Μονάχου, τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, το Sirenos - International Theatre Festival του Βίλνιους, το Teatro Maria Matos της Λισαβόνας και το Tiger Fringe Festival του Δουβλίνου. Στην Ευρώπη, οι κρίσεις ξεσπούν σήμερα η μια πίσω απ’ την άλλη. Πρόκειται πλέον για μια μόνιμη κατάσταση την οποία φαίνεται να έχουμε συνηθίσει. Ωστόσο, πίσω από κάθε κρίση υπάρχουν άνθρωποι, οι ζωές τους, η πραγματικότητα που βιώνουν. Τις ιστορίες των ανθρώπων αυτών αφηγούνται τρία νέα θεατρικά έργα από την Πορτογαλία την Ελλάδα και τη Γερμανία. 

Θα παρουσιαστούν τρεις παραστάσεις: 

Monday (17-18/12/16)                                                                  

Στην πορτογαλική περφόρμανς Monday, η Cláudia Dias μοιράζεται την «αρένα» με το συγγραφέα και ποιητή  Pablo Fidalgo Lareo και όπως οι πυγμάχοι,  «γρονθοκοπούνται» με τις καίριες ερωτήσεις του καιρού μας: Γιατί φοβόμαστε τον διπλανό μας; Πώς μπορούμε να προσεγγίσουμε ο ένας τον άλλον; Πώς μπορούμε να βελτιώσουμε την κατάστασή μας;  Περνώντας από το προσωπικό στο δημόσιο, από το συγκεκριμένο στο ποιητικό και από το τώρα στο αύριο, καταλαβαίνουμε πως δεν χρειάζεται να είναι κανείς πυγμάχος για να δώσει στο μέλλον μια ώθηση προς τη σωστή κατεύθυνση. Όπως είπε ο κ. Λιβαθινός  «εμείς είμαστε ευχαριστημένοι χωρίς να είμαστε ικανοποιημένοι. Η πειραματική σκηνή ψάχνει το στίγμα της, οφείλει να απλωθεί σε πάρα πολλά πεδία, να δοκιμάσει καινούργιους κώδικες, να είναι ελεύθερη». 

Καθαρή πόλη (22/12-8/1/17)

Η Καθαρή Πόλη (κείμενο και σκηνοθεσία: Ανέστης Αζάς, Πρόδρομος Τσινικόρης) μετά την επιτυχημένη περσινή παρουσίασή της στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και την περιοδεία σε διάφορα ευρωπαϊκά φεστιβάλ, επιστρέφει στην Αθήνα για να επαναπροσδιορίσει  τα στερεότυπα μέσα από το βλέμμα και τις προσωπικές μαρτυρίες πέντε μεταναστριών καθαριστριών, «ειδικών» σε θέματα καθαριότητας.  

Ως θέατρο της πραγματικότητας, η παράσταση διερευνά την ιστορική, φιλοσοφική και πολιτική διάσταση της έννοιας του «καθαρού», ενός όρου που αποτέλεσε τον βασικό πυλώνα της ρατσιστικής προπαγάνδας και οδήγησε στο ιδεολόγημα της «καθαρής» φυλής.

Στην παράσταση μιλούν πέντε πραγματικές καθαρίστριες από διαφορετικές χώρες (Αλβανία, Βουλγαρία, Νότια Αφρική, Μολδαβία, Φιλιππίνες). 

Οι ιστορίες τους διαμορφώνουν νέες εικόνες της καθαρίστριας μετανάστριας. Από καθηγήτριες πανεπιστημίου μέχρι αρχιτεκτόνισσες στις χώρες καταγωγής τους, μητέρες και αγωνίστριες, οι γυναίκες αυτές θυσιάζονται στην Αθήνα του σήμερα για τους δικούς τους και παλεύουν με υπερφυσική δύναμη, σαν σούπερ ηρωίδες της καθημερινότητας. 

Lessons of leaking (13-15/1/17)

Γερμανία, έτος 2021. Μετά τις πολλαπλές κρίσεις της τελευταίας δεκαετίας, το όραμα μιας ενωμένης Ευρώπης έχει υποχωρήσει μπροστά στην πραγματικότητα ενός συστήματος ασφαλείας τύπου «ομπρέλα». Η κοινωνία είναι διχασμένη…

Στο Lessons of Leaking η γερμανική ομάδα  machina eX αποτυπώνει τις ηθικές συγκρούσεις μεταξύ των  αντικρουόμενων προτεραιοτήτων της δημοκρατίας, της διαφάνειας, της ελευθερίας του λόγου και των πολιτικών χειρισμών.

Σε συνεργασία με τον συγγραφέα Dmitrij Gawrisch, η ομάδα machina eX (mediacollective) αναπτύσσει ένα θεατρικό παιχνίδι, όπου οι πολιτικές ιδέες και τα προσωπικά ενδιαφέροντα του ατόμου, αλληλοσυγκρούονται.

Ένα πολιτικό θρίλερ όπου το κοινό, σε ομάδες των δώδεκα ατόμων καλείται να πάρει αποφάσεις για ποικιλία ζητημάτων, όπως: να διαρρεύσει ή να μην διαρρεύσει η πληροφορία; 

Στο δεύτερο φεστιβάλ 7 χρόνια φαγούρα - Ο έρωτας στον καιρό των μνημονίων» (20-30/4/17) τέσσερις ομάδες θα καταθέσουν την άποψή μας για το θέμα με διαφορετικές φόρμες και τρόπους. 

1.Το Μεγάλο Κρεβάτι (working title). Σύλληψη: Μάνος Βαβαδάκης, Χαρά – Μάτα Γιαννάτου, Γιάννης Νιάρρος

2. Όσοι κοιμούνται βασισμένο στο ποίημα The Sleepers του Walt Whitman. Σύλληψη-σκηνοθεσία-ερμηνεία: Γιούλα Μπούνταλη 

3.Lolita Reversed. Σύλληψη-κείμενο-σκηνοθεσία: Χρήστος Καρασαββίδης

4.Όπερα για δύο. Σκηνοθεσία – ερμηνεία :  Βάσω Καμαράτου – Κώστας Κουτσολέλος

Με ιδιαίτερη υπερηφάνια και χαρά ανακοινώθηκαν οι παρουσιάσεις έργων τριών Ελλήνων καλλιτεχνών σε θέατρα της Ευρώπης. Αυτό της Μαρίας Πρωτόπαππα και του έργου της Πειραματικής Σκηνής -1 "Η γλυκιά τυραννία του Οιδίποδα" στο Μπράουνσβαϊγκ της Γερμανίας στο "FAST FORWARD  - European Festival for Young Stage Directors" (25-26/11/16) καθώς και της συμμετοχής του Σίμου Κακάλα και του Γεράσιμου Μπέκα στο Πανευρωπαϊκό Θεατρικό Δίκτυο «Undernational Affairs» (Ιανουάριος 2017) όπου ένας σκηνοθέτης και ένας συγγραφέας από έξι διαφορετικά θέατρα της Ευρώπης, καλούνται μέσα σε μόνο 24 ώρες να γράψουν σε συνεργασία με το κοινό, έξι σύντομα θεατρικά έργα. 

Μία καθόλου φλύαρη παρουσίαση, ίσως λίγο συγκινησιακά φορτισμένη, γεμάτη νιάτα και όρεξη, δημιουργία και πειραματισμούς με ανθρώπους που εκτιμούν τις απαραίτητες (για τις οικονομικά δύσκολες συνθήκες που βιώνει το θέατρο) χορηγίες, που δίνει αβίαστα το βήμα και τον λόγο στους συντελεστές και φαίνεται ενδιαφέρουσα... ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα... ανυπομονούμε να ξεκινήσει... 

Και όπως ο Διεθυντής του Εθνικού θεάτρου εξέφρασε την επιθυμία του «ο χώρος αυτός να μείνει  για πάντα όσο απόλυτο μπορεί να είναι ένα για πάντα», έτσι κι εμείς, ευχόμαστε το Εθνικό Θέατρο και δη η Πειραματική του Σκηνή να μείνει ελεύθερη να κάνει αυτό που κάθε Πειραματική Σκηνή οποιουδήποτε Θεάτρου έχει ως στόχο...  να τολμά, να πειραματίζεται, να δοκιμάζει, κι αν δοκιμαστεί... να αντέξει...