Το Σχολείο της Ανυπακοής – Κριτική

Ο Πάκο Μπεθέρα, γνωστός στο ελληνικό θεατρικό κοινό, κι από το πρόσφατο ανέβασμα του έργου του «Μικρό μου πόνι», είναι ένας σύγχρονος συγγραφέας που συνδιαλέγεται με καίρια θέματα αφήνοντας, μέσα σε ένα σκοτεινό χιούμορ, πληθώρα ερωτημάτων. Ο Αποστόλης Ψαρρός σκηνοθετεί «Το Σχολείο της Ανυπακοής» και ερμηνεύει τον ένα ρόλο, με την ίδια ακριβώς πρόθεση: να θέσει ερωτήματα. Το έργο αναφέρεται στην γυναικεία σεξουαλική ευχαρίστηση, πρακτική, γνώση και οι δύο ρόλοι – Φανσόν και Σουζάν – ερμηνεύονται από δύο ταλαντούχους άνδρες ηθοποιούς, οι οποίοι παραστούν δύο ανθρώπους, που τυχαίνει να ζουν κάτω από τον ζυγό του φύλου τους. Αυτή είναι η συνθήκη που βιώνουν και η αντίδραση τους είναι ο εξαιρετικά ευφυής λόγος του Μπεθέρα που απελευθερώνει την συζήτηση περί σεξ και άλλων δαιμονίων. 

Πρόκειται για μια παράσταση με πλήθος κωμικών σκηνών, η οποία μολαταύτα είναι κατά βάθος μια εγκεφαλική παράσταση, που παίζει με το δίπολο εικόνας και λόγου. Ο Φώτης Λαζάρου και ο Αποστόλης Ψαρρός ερμηνεύουν τους δύο ρόλους με πολύ ενδιαφέρον, δεν μιμούνται τις γυναίκες και δεν απεκδύονται ούτε την αντρική τους υπόσταση. Με άλλα λόγια ακολουθούν μια ερμηνευτική γραμμή που δεν εγκλωβίζεται σε καρικατούρες ή μανιέρες. Αυτή η προσοχή στην λεπτομέρεια δίνει μια ξεχωριστή κατεύθυνση τόσο στο κωμικό στοιχείο όσο και στην ανάδειξη του κειμένου ως κυρίαρχου πρωταγωνιστή αυτής της παράστασης. Διατηρούν το σχήμα της γυναίκας αλλά βαδίζουν με ένα εντελώς σουρεαλιστικό τρόπο στην ερμηνεία υιοθετώντας μια ελεύθερη γραφή στην υποκριτική τους επένδυση όπου ο ρόλος γυναίκα δεν φέρει την κοινωνική του φόρμα, όχι τουλάχιστον όσο διαρκεί η διαδικασία της σεξουαλικής επιμόρφωσης.

Η διήγηση της «πρώτης φοράς» από την ίδια την γραφή του συγγραφέα, οδηγεί τον θεατή να σκεφτεί πολύ σοβαρά πόσο ρόλο παίζει η γνώση για την ισορροπία και την συναισθηματική εξέλιξη ενός ανθρώπου. Αυτό το ιδιότυπο σχολείο, έχει ένα κρεσέντο επιμόρφωσης για την νεαρή Φανσόν, η οποία μέσα από την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, ανακαλύπτει τον τρόπο να υπάρχει κοινωνικά, να συνεχίσει σπουδή και μελέτη και να ζει ολοκληρωμένη ως γυναίκα. Κι εκεί τίθεται το ερώτημα: αν η θεία της δεν της είχε μιλήσει για το σεξ, που θα βρισκόταν αυτός ο νεαρός άνθρωπος; Στο μοναστήρι; Σε ένα μπουρδέλο; Σε ένα ατυχή και καταπιεστικό γάμο από τον οποίο η μόνη διέξοδος θα ήταν η χηρεία;

«Το σχολείο της ανυπακοής» είναι πρωτίστως ένα πολύ ενδιαφέρον έργο, και η παράσταση του που σκηνοθετεί ο Αποστόλης Ψαρρός δικαιώνει την διάθεση του Πάκο Μπεθέρα. Τελικά τι είναι το αυτονόητο που ακόμα και σήμερα δεν νοούμε; Πόσο πίσω στον ιστορικό χρόνο πρέπει να πάμε για να απελευθερώσουμε τον κοινωνικό λόγο για την σεξουαλικότητα; Το ότι μιλάμε για την σεξουαλικότητα δηλώνει και την αυτονόητη αποδοχή της;