Το τόξο του Απόλλωνα - Νικόλας Α. Χρηστάκης

Η βαθιά και διαρκής επίπτωση του κορωνοϊού στον τρόπο ζωής μας

Μια ενδελεχής, επιστημονική ανάλυση για το πώς η πανδημία του νέου κορωνοϊού θα αλλάξει τον τρόπο ζωής μας για πάντα.

Στην ελληνική μυθολογία, ο θεός Απόλλωνας ο Εκηβόλος (δηλαδή αυτός που εξαπολύει αθέατος τα βέλη του από απόσταση), όπως ήταν ένα από τα αναρίθμητα προσωνύμια του θεού, έσωζε τους ανθρώπους από τις επιδημίες, συνάμα όμως μπορούσε να φέρει κακή υγεία και να εξαπολύει θανατηφόρους λοιμούς με τα βέλη του. Πώς, λοιπόν, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση –ατομικά και συλλογικά– σήμερα που το τόξο του Απόλλωνα είναι εδώ, στο παρόν μας;

Με αφορμή την επικείμενη έκδοση του βιβλίου με τίτλο: Το τόξο του Απόλλωνα - Η βαθιά και διαρκής επίπτωση του κορωνοϊού στον τρόπο ζωής μας, που θα κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις Κάκτος, ο γνωστός Ελληνοαμερικανός καθηγητής του Πανεπιστημίου Yale Νίκολας Χρηστάκης απαντά σε διάφορα ερωτήματα, όπως:

·Πώς η πανδημία Covid-19 συγκρίνεται με άλλες πανδημίες του παρελθόντος, συμπεριλαμβανομένων των πανδημιών της γρίπης του 1957 και του 1918;

·Πώς η αντίδρασή μας στην πανδημία Covid-19 συγκρίνεται με τις αντιδράσεις μας σε παρελθούσες επιδημίες;

·Οι πανδημίες ευνοούν την καχυποψία και τα ψέματα;

·Μας ενώνει η ασθένεια και ο θάνατος; Έχουν ενωθεί οι άνθρωποι μπροστά σε πανδημίες κατά το παρελθόν; Με ποιους τρόπους μπορούμε να το κάνουμε τώρα;

·Οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν πάντα την ικανότητά τους να διδάσκουν ο ένας τον άλλον πράγματα για να αντιμετωπίσουν επιδημίες;

·Ποια μαθήματα μπορούμε να διδαχθούμε από άλλες κοινότητες ή από το παρελθόν, ώστε να μας βοηθήσουν να επιβιώσουμε;

Ο καθηγητής, σε άρθρο του στον Economist, αναφέρει τις ιδιαιτερότητες και τους κινδύνους του κορωνοϊού - Covid-19. Αναλυτικότερα:

Εκτιμά πως τουλάχιστον το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού των 7,6 δισεκατομμυρίων ανθρώπων θα αρρωστήσουν από τον κορωνοϊό και εκατομμύρια ασθενείς θα πεθάνουν. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει: «Έχουμε μπροστά μας έναν μακρύ και θλιβερό δρόμο. Γι' αυτό, καλά θα κάνουμε να αντιδράσουμε σοφά», ιδίως από τη στιγμή που «ο ίδιος ο ιός είναι τόσο ασυνεπής, όσον αφορά ποιον θα μολύνει, ποιον θα αρρωστήσει και ποιον θα σκοτώσει».

Ο καθηγητής υποστηρίζει: «Μολονότι μερικοί άνθρωποι αντιστέκονται στη χρήση μάσκας, ίσως τελικά συνειδητοποιήσουν ότι αυτό είναι προτιμότερο από το να κλείσει η οικονομία ή να μετριούνται πτώματα». Μέχρι να βρεθεί και να καταστεί ευρέως διαθέσιμο ένα αποτελεσματικό εμβόλιο, δεν υπάρχει άλλη λύση από το «να ελαχιστοποιηθούν οι κοινωνικές επαφές, να κρατηθούν οι φυσικές αποστάσεις, να γίνονται πολλά τεστ και, ναι, να φοράμε μάσκες».

Κριτικές:

«Η καταγραφή της πανδημίας COVID-19 απαιτεί ευρεία, βαθιά γνώση και ικανότητα ενσωμάτωσης πολλών και διαφορετικών τομέων της επιστήμης όπως της ιατρικής, της επιδημιολογίας, της κοινωνιολογίας, της ψυχολογίας, της πολιτικής και της ιστορίας. Στο Τόξο του Απόλλωνα, ο Νίκολας Χρηστάκης επιτελεί αυτό το δύσκολο έργο όπως πολύ λίγοι θα μπορούσαν, με ασυνήθιστη σαφήνεια και μια ατελείωτη σειρά εκπληκτικών πληροφοριών. Αυτό το βιβλίο, αναμφίβολα, θα διαβαστεί και θα αγαπηθεί από το ευρύ κοινό».

Jeffrey Flier - MD, πρώην Κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ

«Σε αυτό το λαμπρό και επίκαιρο βιβλίο, ο επιστήμονας, ο μελετητής, ο γιατρός και ο συγγραφέας Νίκολας Χρηστάκης φωτίζει το φως της ιστορίας σε μια σκοτεινή της στιγμή, και το φωτίζει όπως κανείς άλλος! Φωτεινό, ενημερωτικό και επειγόντως απαραίτητο, το Τόξο του Απόλλωνα είναι το βιβλίο που πρέπει να διαβάσετε».

Daniel Gilbert, συγγραφέας του Stumbling on Happiness

Βιογραφία:

Ο Νίκολας Α. Χρηστάκης, Ελληνοαμερικανός κοινωνιολόγος και γιατρός, γνωστός για την έρευνά του στα κοινωνικά δίκτυα και στους κοινωνικοοικονομικούς, βιολογικούς και εξελικτικούς παράγοντες της συμπεριφοράς, της υγείας και της μακροζωίας. Είναι καθηγητής κοινωνικών και φυσικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Yale, όπου διευθύνει το Εργαστήριο Ανθρώπινης Φύσης. Είναι επίσης συν-διευθυντής του Ινστιτούτου Επιστήμης Δικτύων του Yale. Είναι μέλος του Ινστιτούτου Ιατρικής της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών από το 2006· της Αμερικανικής Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης από το 2010· και της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών από το 2017. 

Το 2009, συμπεριελήφθη στον κατάλογο των 100 πιο σημαντικών ανθρώπων στον κόσμο του περιοδικού Time. Το 2009 και το 2010, συμπεριελήφθη από το περιοδικό Foreign Policy στον κατάλογο των κορυφαίων στοχαστών παγκοσμίως.

 Σήμερα περνά τον περισσότερο χρόνο του στο Εργαστήριο Ανθρώπινης Φύσης, όπου η ομάδα του διερευνά ένα ευρύ σύνολο ιδεών, μεταξύ των οποίων: την κατανόηση των εξελικτικών, γενετικών και φυσιολογικών βάσεων της φιλίας· την ενθάρρυνση χωριών στον αναπτυσσόμενο κόσμο να υιοθετήσουν νέες πρακτικές δημόσιας υγείας (εργάζεται σε περιοχές της Ονδούρας, της Ινδίας και της Ουγκάντας)· τη χαρτογράφηση κοινωνικών δικτύων σε διάφορα περιβάλλοντα σε ολόκληρο τον κόσμο· την ταξινόμηση ατόμων σε διαδικτυακές ομάδες, έτσι ώστε να συμπεριφέρονται καλύτερα (όπως να είναι πιο συνεργάσιμοι και περισσότερο ειλικρινείς) κ.ά.

Είναι συγγραφέας ήδη δύο γνωστών βιβλίων μεταφρασμένων και στα ελληνικά: Συνδεδεμένοι - Η εκπληκτική δύναμη των κοινωνικών δικτύων και πώς αυτά διαμορφώνουν τη ζωή μας (Εκδόσεις Κάτοπτρο, 2010) και Προσχέδιο: Οι εξελικτικές ρίζες της καλής κοινωνίας (Εκδόσεις Κάτοπτρο, 2019). 

Εκδόσεις Κάκτος Πανεπιστημίου 46, τηλ.: 210 3840524