Βασιλιάς Ληρ του William Shakespeare

Ο χορογράφος και σκηνοθέτης Σταύρος Λίτινας επιστρέφει με το αριστούργημα Βασιλιάς Ληρ του William Shakespeare για 3η συνεχή χρονιά στο θέατρο Arroyo για 4 μοναδικές παραστάσεις, πριν ξεκινήσει την προγραμματισμένη περιοδεία του. 

Ο Βασιλιάς Ληρ  είναι ένα έργο κοινωνικοπολιτικό και παράλληλα βαθιά ανθρώπινο. Παρακολουθεί τη διαίρεση και μεταβίβαση της εξουσίας από μια γενιά σε μια νεότερη και την κάθοδο ενός κράτους σε πολιτικό χάος, ενώ ταυτόχρονα καταδύεται στο κενό αγάπης, που είναι η μήτρα κάθε εξουσίας. Φιλαυτία, αυταρχισμός και αχαριστία, κατακλύζουν τον άνθρωπο που, εξέρχεται βίαια από έναν μικρόκοσμο γεμάτο αυταπάτες, για να ανακαλύψει, με τρόπο οδυνηρό, την τραγική του ουσία.

Ο Βασιλιάς Ληρ (1605) κατατάσσεται στις ιστορικές τραγωδίες του William Shakespeare και αποτελεί, μαζί με τον Μάκμπεθ,  τα δημοφιλέστερα έργα που βασίζονται σε υπαρκτά πρόσωπα, στις πολυτάραχες ιστορίες βασιλέων του πρώιμου Μεσαίωνα.

Λίγα λόγια για το έργο

Ο Ληρ, βασιλιάς της Βρετάνης, σε προχωρημένη ηλικία αποφασίζει να διαιρέσει και να παραχωρήσει το βασίλειό του στις τρεις κόρες του, ζητώντας ως αντάλλαγμα να δηλώσουν δημόσια το μέγεθος της αγάπης τους για αυτόν. Ενθουσιασμένος από τις υπερβολικές κολακείες των δύο μεγαλύτερων θυγατέρων τους, αλλά οργισμένος από την αδράνεια της αγαπημένης του τρίτης, διαιρεί το βασίλειο του στα δυο, αποκληρώνοντας και εξορίζοντας τη μικρότερη θυγατέρα του και εκδιώκοντας τον πιστό του φίλο που την υποστηρίζει. Χωρίς βασιλική εξουσία, εξακολουθώντας όμως να συμπεριφέρεται με αυταρχισμό, συναντά τις ευνοημένες κόρες του και βιώνει την αχαριστία και την αλαζονεία τους. Διωγμένος και απογυμνωμένος από  όλες του τις αυταπάτες καταλήγει να περιπλανάται στην ερημιά, σε μια άγρια νύχτα μέσα σε μια φοβερή καταιγίδα, παλεύοντας με τους δαίμονες του... 

Πληροφορίες για την παράσταση:

Σκηνοθεσία-δραματουργία: Σταύρος Λίτινας

Χορογραφίες: Φανή Δεμέστιχα, Τζέσικα Καϊμπαλή, Μαρία Μανδραγού, Τάσος Μπεκιάρης, Ηλέκτρα Χρυσάνθου, Σταύρος Λίτινας

Σκηνικά, κοστούμια, μουσική επιμέλεια: Σταύρος Λίτινας

Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου

Σχεδιασμός ήχου: Γιώργος Ανδριώτης

Κατασκευή κοστουμιών: Δέσποινα Μουτάφη

Χειρισμός ήχου & φώτων: Λυδία Τσάτσου-Παρασκευοπούλου

Σχεδιασμός μακιγιάζ: Όλγα Φαλέι 

Σχεδιασμός κομμώσεων: Θωμάς Γαλαζούλας

Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή

Video: Πάτροκλος Σκαφίδας

Υπεύθυνη επικοινωνίας: Μαργαρίτα Δρούτσα

Social media: Δημήτρης Μιχαηλίδης

Παίζουν:

Βασιλιάς Ληρ: Σταύρος Λίτινας

Γκόνεριλ: Ηλέκτρα Χρυσάνθου

Ρέγκαν: Φανή Δεμέστιχα

Κορντέλια: Ναταλία Περιβολάρη

Έντγκαρ: Άνια Βασιλείου

Έντμοντ: Τζέσικα Καϊμπαλή

Γελωτοποιός: Μαρία Μανδραγού

Τραγούδι: Δανάη Κατσαμένη

Πιάνο: Αλίνα Αναστασιάδη

Διάρκεια παράστασης: 1.15’ χωρίς διάλειμμα 

ΘΕΑΤΡΟ ARROYO – Μ. Αλεξάνδρου 128, Κεραμεικός – τηλ 210 3469575

Ημέρες και ώρες παραστάσεων : Σάββατο 21.00  & Κυριακή 20.00

Τιμές : 18€ κανονικό, 15€ φοιτητικό, 10€ ανέργων-ΑΜΕΑ 

Προπώληση: ticketservices.gr – τηλ. κέντρο 210 7234567 – εκδοτήριο: Πανεπιστημίου 39, Αθήνα

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΚΡΙΤΙΚΩΝ

[…] Μια υποβλητική χοροθεατρική μεταγραφή. Ο Σταύρος Λίτινας επιλέγει ένα δρόμο που ενεργοποιεί τη φαντασία και τις αισθήσεις. Χωρίς λόγο […]  χοροθέατρο με έμπνευση, ουσία και υψηλή αισθητική! Ντίνα Καρρά (19/12/23 – Onlytheater) 

[…] Στον ρόλο του βασιλιά Ληρ συναντάμε τον κ. Σταύρο Λίτινα. Εκνευριστικά υπέροχος; Απίστευτα λυρικός, στα όρια του επικού; Πήρε έναν μέγιστο ρόλο, τον έκανε δικό του, είναι Ηλίου φαεινότερο ότι το καταχάρηκε και γέμισε τις ψυχές μας και το υπόλοιπα ένατα του εγκεφάλου μας. Ο τρόπος και η απόδοση… Τροφή για το μυαλό, σκέψη για τη σκέψη μας. Ένας θαυματοποιός μέσα σε ένα θέατρο […] Η κ. Αλίνα Αναστασιάδη στο πιάνο και η κ. Δανάη Κατσαμένη στο τραγούδι, έκαναν το χαλί το μουσικό να είναι και ιπτάμενο. Και οδήγησαν σε νέους δρόμους την τέρψη των αυτιών μας […] Χόρτασα μία παράσταση. Και είμαι ευγνώμων γι’ αυτό.  Κώστας Κούλης (30/11/23 – keysmash.gr)

Πρόκειται για μια αξιοθαύμαστη δουλειά, τόσο φλογερή και παθιασμένη που πετυχαίνει την ολιστική διέγερση αισθήσεων, συναισθημάτων, σκέψεων και εντυπώσεων. Κυριολεκτικά συν-κλονίζει […] Αυτή η χοροθεατρική εμπειρία, η οποία κινητοποιεί σώμα, νου και ψυχή, «μιλάει» με ισχυρή ένταση και ενδελέχεια, χωρίς να έχει καμία ανάγκη το λόγο, επιβεβαιώνοντας ταυτόχρονα τη δραματική ποιότητα και νοηματική εμβέλεια του θεματικού πυρήνα. […] Θα μπορούσε κανείς να γράψει ακόμη περισσότερα για αυτήν τη συναρπαστική χοροθεατρική παράσταση, αλλά αυτό που έχει αποχρώσα σημασία είναι η προσωπική θέαση και η ενδόμυχη βίωση αυτής της μοναδικής περιπέτειας που αγγίζει τα όρια του αριστουργήματος. Ζωή Τόλη (20-11-23 – Enetpress)

Το βάθρο του Βασιλιά σείεται από το πάθος και την ένταση των χορευτικών βημάτων του […] Το έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ ξεδιπλώνεται χωρίς λόγια. Οι λέξεις είναι περιττές όταν ο χορός προσπερνάει τα αυτιά και μιλάει κατευθείαν στην ψυχή σου. Όταν όμως, έρχεται το τραγούδι με την μαγευτική φωνή της Δανάης Κατσαμένη και τη συνοδεία της Αλίνας Αναστασιάδη στο πιάνο, τότε αντιλαμβάνεσαι την ολοκλήρωση και την αρτιότητα της δουλειάς που έχει γίνει […] πρόκειται για μια μύηση στο χοροθέατρο. Ευρυγένης (19/11/23 – We Love Theater)

Πόσο τελικά είναι δυνατό, μία παράσταση μουσικοχορευτική να προσομοιώσει τον διάλογο, με τον χορό και το τραγούδι; Και πόσο δύσκολη φαντάζει στα μάτια μας η σύνδεση ενός δράματος σαιξπηρικού με μία χορογραφία που κατά το πλείστον στηρίζεται στο  Flamenco;  Κι όμως ο Σταύρος Λίτινας δεν έκανε απλώς πραγματικότητα τα ερωτήματα αυτά, αλλά τα πάντρεψε με τόσο αριστοτεχνικό τρόπο, που όχι απλώς μας συγκίνησε και μας άγγιξε βαθιά, αλλά πολύ απλά μας έκανε απρόσμενα να πιστέψουμε στο απίθανο […] Και έκαψα το παλιό μου φτερό βλέποντας ετούτη την παράσταση, ανακαλύπτοντας μέσα της, τον δρόμο προς ένα νέο, πένθιμο, μα θριαμβευτικό ποίημα. Βασίλης Κοκκώνης  (18-11-23 – Free Sunday) 

Η σκηνή του θεάτρου Arroyo, μετατρέπεται σε ένα ροντέο αρπακτικών της εξουσίας, όπου οι ερμηνευτές με τη δύναμη του φλαμένκο, χωρίς λόγια και με τη συνοδεία κλασικών μουσικών θεμάτων στο πιάνο (πιανίστα: Αλίνα Αναστασιάδη), ξετυλίγουν το κουβάρι της σαιξπηρικής ιστορίας […] εκείνο που επίσης ξεχωρίζει στην παράσταση είναι η αισθητική της. Κάτι ανάμεσα σε dark cabaret, gothic σκηνή και παραμύθι τα κοστούμια του Σταύρου Λίτινα και οι φωτισμοί της Στέλλας Κάλτσου, μεταφέρουν τον θεατή σε ένα δυστοπικό περιβάλλον, που άλλες φορές μοιάζει με όνειρο και άλλες με παράνομη τελετουργία […] Τα χέρια των ερμηνευτριών κινούνταν σαν ηλεκτρισμένα καλώδια ενώ «απαντούσαν» η μία στην άλλη χορευτικά, ο Σταύρος Λίτινας ενσωμάτωσε όλη την αλαζονεία και τη φιλαυτία του Ληρ, που καταρρέει στο τέλος. Τα μάτια, τα πρόσωπα και οι εκφράσεις έβγαζαν φλόγες και το πάθος για χρήμα, εξουσία και ζωή ήταν διάχυτο σε όλη τη διάρκεια της παράστασης. Διονύσης Χριστόπουλος (10/11/23 – Music City) 

Ο Σταύρος Λίτινας σκηνοθέτησε τον Βασιλιά Ληρ παραδίδοντας στο κοινό μια παράσταση πλημμυρισμένη με χορό και μουσική […] Από τις πιο ωραίες σκηνές της παράστασης η σκηνή της τρέλας ανάμεσα στον Ληρ (Στ. Λίτινας) και τον «τρελό» του (Μ. Μανδραγού), καθώς και η τελευταία σκηνή του Ληρ με την Κορντέλια (Β. Κατσιγιάννη). Ιδιαίτερη μνεία χρειάζεται στην Δανάη Κατσαμένη, η οποία με την υπέροχη φωνή της πέτυχε να δημιουργήσει μερικές από τις πλέον συναισθηματικά φορτισμένες σκηνές. Τόνια Τσαμούρη (7/11/23 – Culture Now) 

Η χοροθεατρική παράσταση «Βασιλιάς Ληρ», ανήκει σε εκείνες τις παραγωγές που επηρεάζει ανεπανόρθωτα όλο το ενεργειακό σύστημα του θεατή, καθηλώνοντάς τον με εκρηκτικό τρόπο […] Πρόκειται αναμφισβήτητα για ένα έργο με καλλιτεχνική σφραγίδα που καλύπτει και το πιο απαιτητικό κοινό[…] Ο Σταύρος Λίτινας κατασκεύασε μία ποιοτική σύνθεση, μία αρτίστικη πρόταση, ιδιαίτερη και ξεχωριστή, ικανή να λειτουργήσει τόσο στο παρόν όσο και στο μέλλον. 

Το βασιλιά Ληρ υποδύεται με έξοχη σκηνική παρουσία ο Σταύρος Λίτινας […] Κορυφαία η σκηνή με την εκστατική αριστερόστροφη περιστροφή του πάνω στο βάθρο. […] Οι τρεις κόρες  Ηλέκτρα Χρυσάνθου, Φανή Δεμέστιχα και Βάσια Κατσιγιάννη, πηγαίες, υποκριτικά πληθωρικές, απλώς υπέροχες, δεν υπάρχουν λόγια. […] Τον γελωτοποιό παίζει εμπνευσμένα η αεικίνητη και ευλύγιστη Μαρία Μανδραγού, με μοναδική ικανότητα. […] Πολύ καλή στο ρόλο της η Άνια Βασιλείου, ως Έντγκαρ. Η Τζέσικα Καϊμπαλή φανταστική ως Έντμοντ […], αυθεντικότατη, δρα αφοπλιστικά επάνω και έξω από την κυκλική αρένα, ενσαρκώνει τη δύναμη του κακού και του αριβισμού, διασπείροντας με ορμή τη διχόνοια και το μίσος. […] Χάρμα οφθαλμών η σκηνική δραστηριότητά της. […]  Στο τραγούδι η καταπληκτική Δανάη Κατσαμένη και στο πιάνο η χαρισματική Αλίνα Αναστασιάδη. Ζωή Τόλη (10/3/23 – Enetpress)

Είναι άθλος για έναν καλλιτέχνη να καταφέρει να προσαρμόσει ένα τέτοιο κείμενο στα μέτρα της σύγχρονης εποχής, να το αποδομήσει, να ανιχνεύσει τα συστατικά του στοιχεία και να το επανασυνθέσει, χωρίς τον κίνδυνο να προσκρούσει στις στερεοτυπικές εκδοχές που έχουν καθιερώσει τον σαιξπηρικό λόγο στο συλλογικό ασυνείδητο.

Ο Σταύρος Λίτινας φαίνεται πως βρήκε στον «Βασιλιά Ληρ» του Σαίξπηρ το έργο που ιδιοσυγκρασιακά τον εκφράζει περισσότερο […] Η Μαρία Μανδραγού καθιερώνει έναν χορευτικό και θεατρικό τύπο πολύ δυναμικό στον ρόλο του Γελωτοποιού […] Η Ηλέκτρα Χρυσάνθου ως Γκόνεριλ και η Φανή Δεμέστικα ως Ρέγκαν είναι συγκλονιστικές, δεινές ερμηνεύτριες και ώριμες σκηνικά […] ένα μεγάλο μέρος της επιτυχίας της παράστασης οφείλεται στην επιλογή της Δανάης Κατσαμένη στον ρόλο του Σχολιαστή/Χορού […] με την αισθαντική, τζαζ φωνή της συνοδευόμενη από την πιανιστική δεινότητα της Αλίνας Αναστασιάδη […] κορυφαίος παράγοντας επιτυχίας της παράστασης είναι τα έξοχα κοστούμια του Σταύρου Λίτινα και το απόλυτα αφαιρετικό σκηνικό […] Πρέπει, τέλος, να υπογραμμιστεί η υψηλή αισθητική της παράστασης και η επιλογή πρωτότυπης μουσικής επένδυσης. Νίκος Ξένιος (17/2/23 – Bookpress)

Ο Σταύρος Λίτινας ξεπέρασε τον εαυτό του και μας χάρισε με απίστευτη γενναιοδωρία την καλύτερη παράσταση που έχει ανεβάσει ως σήμερα και μία ανεπανάληπτη εμπειρία για όλες μας τις αισθήσεις που θα κουβαλάμε μέσα μας για καιρό. Λουκία Μητσάκου (5/2/23 - theater project 365

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΙΤΙΝΑΣ

Γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Ε.Μ.Π. και χορό. Έχει ασχοληθεί με διάφορα είδη χορού και έχει εστιάσει στο flamenco. Έχει μαθητεύσει δίπλα σε σπουδαίους χορογράφους και χορευτές στην Ισπανία. Το 1992 ίδρυσε το ARROYO, την πρώτη σχολή flamenco της Αθήνας. Είναι παραγωγός και χορογράφος της χοροθεατρικής ομάδας ARROYO DANCETHEATRE. Οι πρόσφατες χορογραφικές και σκηνοθετικές δουλειές του είναι το «ΔΕΙΠΝΟ GOURMET?» βασισμένο στο «Δέρμα» του C. Malaparte, η «ΔΕΣΠΟΙΝΙΣ ΤΖΟΥΛΙΑ» του A. Strindberg, το «ΚΟΥΑΡΤΕΤΟ» του H. Müller, η «ΣΑΛΩΜΗ» του O. Wilde (Εθνικό Θέατρο 2018), «ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ BERNARDA ALBA» του F.G.Lorca και ο «ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΛΗΡ» του W. Shakespeare. 

Έχει σκηνοθετήσει και έχει υπογράψει την κίνηση και τα σκηνικά-κοστούμια στη θεατρική μεταφορά του έργου του Γιάννη Σκαραγκά «Η ΚΥΡΑ ΤΗΣ ΡΩ» με τη Φωτεινή Μπαξεβάνη που παίζεται, με μεγάλη επιτυχία, τα τελευταία χρόνια σε διάφορα θέατρα της Ελλάδας έχοντας παράλληλα δεχτεί προτάσεις από Ευρώπη, Αμερική και Αυστραλία.

Έχει σχεδιάσει και σκηνοθετήσει-χορογραφήσει τις Τελετές Έναρξης και Λήξης των 3ων ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΑΓΩΝΩΝ «ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2023», κάνοντας παράλληλα τη δραματουργία, τα σκηνικά και τα κοστούμια.

Έχει υπογράψει σημαντικές παραστάσεις ως σύμβουλος κίνησης αλλά και ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος σε μεγάλα θέατρα μεταξύ των οποίων το Εθνικό, το Κρατικό Βορείου Ελλάδος, το Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, το Ηρώδειο, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και  Θεσσαλονίκης.